Interview met Antoinette Beumer, regisseur Mijn vader is een vliegtuig

Haar eerste twee speelfilms werden allebei Platina (400.000 of meer bioscoopbezoekers). Sindsdien maakte Antoinette Beumer nagenoeg ieder jaar een speelfilm, totdat in 2015 de koek op was. Vanwege een burn-out vertrok ze richting de Pyreneeën om in alle rust aan een roman te kunnen werken. Maar het bloed stroomt waar het niet gaan kan. Nog tijdens het schrijven van haar deels autobiografische roman Mijn vader is een vliegtuig, zag ze de film die erin schuilde.

“Ik ben meer filmmaker dan schrijver. Ik ben gaan schrijven omdat ik niet meer wilde filmen. Voor dit verhaal had ik altijd wel beelden, maar wist ik nooit een vorm te vinden. Het werd uiteindelijk een boek. Maar halverwege het schrijven leken het wel filmscènes. Toen ik het aan producent Frans van Gestel voorlegde, gaf hij me meteen gelijk. Voordat ik het wist, en nog voordat het boek af was, was er een subsidie van het Filmfonds voor het scenario.”

Het scenario heb je vervolgens niet zelf geschreven, dat komt van jouw echtgenoot regisseur en scenarist Maaik Krijgsman. Hoe was het voor jou dat uitgerekend hij het schreef?

“Het lukte mij gewoon niet, het was te snel. De inkt was nog niet droog en we hadden het geld al. Het ging eigenlijk naadloos door. Zat ik weer met personages waar ik al jaren mee zat opgescheept. Ik had het er even helemaal mee gehad. Maaik zei daarop, dat is zonde, laat mij het anders doen. Hij heeft het uiteindelijk zelf geschreven, maar we hebben er samen veel aan gewerkt toen we tijdelijk in Frankrijk woonden. Samen lezen, samen brainstormen. Ik denk dat hij wel een stap heeft kunnen zetten die ik zelf niet heb kunnen zetten in het boek. In het maakproces is het verhaal door andere mensen dichter naar mezelf toe gebracht. Dat is wel interessant geweest om mee te maken, blijkbaar vind ik dat zelf toch lastig om te doen. Zo heeft de montage me een keer verrast, en Maaik heeft dat ook gedaan. Die heeft toch een aantal elementen ingebracht omdat hij mij goed kent. Daardoor kwam het karakter toch dichter bij mezelf te liggen.”

Het is ook een sneltreinvaart, meteen na het boek de verfilming.

“Ja, Corona heeft eigenlijk roet in het eten gegooid want de film was best al even klaar. Tussen de uitbreng van een boek en een verfilming zit meestal jaren, dat hebben wij echt heel snel achter elkaar gedaan.”

Na Rendez-vous kwam je in een heftige burn-out terecht door de enorme werkdruk. Het klinkt alsof je door dit snelle proces weer in diezelfde situatie dreigde terecht te komen.

Lacht… “Ja, dit voelde wel anders hoor. Er heeft nu jaren tussen gezeten. Ik maakte eerder vijf films in vijf jaar, wat dat betreft was die werkdruk nu wel anders verdeeld. Dit was bovendien een verhaal dat voor mij blijkbaar zo noodzakelijk was en dat ik wilde vertellen, dat er dan ook andere krachten meespelen. Dat is anders dan bijvoorbeeld Rendez-vous of Soof maken. Ook heel leuk, maar dit verhaal heeft zo veel meer urgentie voor mezelf. Dan is die werkdruk ook heel anders.”

In de hoofdrol van Mijn vader is een vliegtuig zien we Elise Schaap, die we vooral kennen als komisch talent van onder meer De TV kantine en de romcom Wat is dan liefde? Hoe wist jij dat ze het in zich had om deze beladen film te dragen?

“Voor mij was het heel erg belangrijk dat het hoofdkarakter geen ogenschijnlijke zwaarte had. Ik wilde dat het hoofdkarakter onwetend was over het trauma, en daardoor als overlevingsmechanisme een lichtheid in haar bestaan zocht. Dat was voor mij ook belangrijk bij De gelukkige huisvrouw, daarom wilde ik Carice van Houten. Elise was bij de casting voor deze rol de enige die niet wilde komen. Ze zei, ‘dit past niet bij mij.’ Ik moest haar ervan overtuigen dat dat precies was waarom ze hier perfect voor was. Ik wist dat ze dit kon, dat hoefde ze me niet eens van tevoren te laten zien.”

In een eerder interview zei je dat De gelukkige huisvrouw van al je films het dichtst bij je stond. Mijn vader is een vliegtuig evenaart dat en gaat er zelfs overheen. Is die urgentie een nieuwe voorwaarde om een film te maken?

“Ja, daarom ben ik op dit moment helemaal niet meer zo bezig met op zoek zijn naar films maken. Daar had ik na Rendez-vous al afstand van genomen. Deze film nu was meer een noodzakelijk kwaad. Dat klinkt heel negatief, maar niemand anders dan ikzelf mocht dit verfilmen. Je moet nooit nooit zeggen, maar dit voelt voor mij als een punt achter die carrière. Ik voel nog helemaal geen brandende noodzaak om iets nieuws te maken.”