Ga naar inhoud

NFF Interactive Interview: Beri Shalmashi over BIG VILLAGE

BIG VILLAGE biedt de kans om in het totaal van de kaart geveegde hoofdkwartier van een Iraans-Koerdische verzetsbeweging uit de jaren tachtig rond te dolen. Het bergdorp waar Beri Shalmashi (die het werk samen met Lyangelo Vasquez regisseerde) haar eerste levensjaren doorbracht voordat het gezin naar Nederland vluchtte, is in zijn gereconstrueerde vorm gevuld met flarden en herinneringen van de dorpsbewoners van toen.


In een notendop
"BIG VILLAGE is een interactieve documentaire die je via een browser kunt bekijken, waarbij je belandt in een Google Earth-achtige omgeving. Het vertelt de oorsprong van mijn eigen verhaal, en legt uit waarom mijn ouders en ik destijds naar Nederland kwamen. Ik was twee jaar oud, dus heb zelf nul komma nul herinneringen aan die plek, vandaar dat ik voor mezelf eens goed wilde uitzoeken hoe het erbij lag. Het is belangrijk dat andere mensen het nu ook kunnen beleven, mede omdat er meer mensen zoals ik in Nederland wonen en Nederlands zijn. Het begrip interactieve documentaire roept wellicht de verwachting van veel video- en feitenmateriaal op, maar dit is meer een zoektocht vol herinneringen."

Wat ervaart de bezoeker?
"Die krijgt een beeld van hoe het in die tijd en op die specifieke plaats ongeveer geweest moet zijn - via één-op-één-gesprekken met ooggetuigen die een inkijkje in hun werk- en woonomgeving geven. Omdat er weinig uit die tijd bewaard is gebleven, op wat vage video\'s en foto\'s na, kun je zeggen dat de plek zelf zo goed als verdwenen is. Het is dus een reconstructie."

Wat zijn de interactieve elementen?
"Het grappige is natuurlijk dat élke vertelvorm in wezen interactief is, want je communiceert altijd met een publiek. Ik vermoed dat de \'interactive\'-stempel betekent dat het aandeel van het publiek tijdens deze ervaring groter is dan gebruikelijk. Je kunt zelf bepalen welk pad je neemt, hoe lang en hoe uitgebreid je kijkt. Natuurlijk hebben we als makers een ideale volgorde van scènes bedacht. We hebben er vijf jaar aan gewerkt, dus ik vind het \'t leukst als je de hoofdroute neemt, omdat ik denk dat je dan echt geraakt wordt. Maar al neus je er maar heel even rond, dan krijg je toch een indruk van een wereld waarvan je daarvoor misschien niet eens wist dat het bestond. Dan ben ik al gelukkig."

Wat is een uniek element aan het werk?
"De gekozen vorm, omdat dat volgens ons de beste manier is om je mee te nemen door het verhaal. Deze vorm zit het dichtst op mijn beleving: het publiek doorloopt een zoektocht, net als ik tijdens de research. Het oorspronkelijke idee was er ooit een podcast van te maken, daarna heb ik tegelijkertijd een documentaire, een roman en alles daartussenin overwogen. Wat mooi is, is dat de hiaten in de herinnering nu niet worden in- of opgevuld met beeld - wat je bij een traditionele documentaire wel zou doen, maar wat niet eerlijk had gevoeld in deze reconstructie. Dan zou je valse herinneringen creëren, nu laat je nog wat over aan de verbeelding."

Waar ben je het meest trots op?
"Dat Gewredê - wat Koerdisch is voor big village - nu weer bestaat, en dat niemand het nog eens kan wegbombarderen. Al wordt onze server gehackt, dan hebben we altijd nog een reservekopie. En nog een. Dit gaat nooit meer weg."

Naar welk ander genomineerd interactive werk ben jij het meest benieuwd?
"Ik denk #VERLORENJONGENSZULLENWINNEN, ook omdat ik hun ontwikkelingsproces heb gevolgd, omdat we in hetzelfde subsidietraject zaten. Ik ben nieuwsgierig hoe zij hun idee hebben vertaald naar een expositiesetting."

Meer over BIG VILLAGE
ga terug