Hij regisseerde populaire series als Party of Five, My So-Called Life, Sisters, en game changers in het televisielandschap als Six Feet Under en Sex and the City. Michael Engler is een toonbeeld van de moderne regisseur. Deze herfst brengt hij de tv-hit Downton Abbey naar het grote scherm. Een man waar genoeg van te leren valt. Moderator Rick de Gier (VPRO, Radio 1) bevraagt hem in een speciale masterclass.
Als Rick de Gier aan de enorme opsomming aan populaire programma’s begint waar Engler aan heeft gewerkt, voegt Engler er meteen aan toe dat hij zijn werk voor tv-series zag als proeftuin, om te kijken of film iets voor hem zou zijn.
“Het theater, waarin ik begon, heeft geen montage: je repeteert en vervolgens wordt het van de acteurs. Elke dag dat het wordt opgevoerd is de voorstelling anders. Voor sommigen is dat de magie, voor mij was dat de frustratie. Ik wilde dat het precies zo zou blijven zoals we hadden afgesproken.”
Hij begon in de jaren negentig, net in tijd dat het televisielandschap langzaamaan veranderde. Was alles daarvoor nog volgens formule, van politieshow tot ziekenhuisdrama, het klimaat ging toen al naar een meer filmmakervriendelijk milieu. Voor Engler zelf waren het vooral West Wing,Six Feet Under en op een bepaalde manier Sex and the City die de verandering teweegbrachten.
De Gier vraagt hem onder meer hoe zijn relatie met de acteurs is - acteurs die soms per aflevering een hele nieuwe regisseur tegenover zich hebben bij zo’n tv-serie –Engler antwoordt gevat: “Ik kan altijd zien hoe de verhouding met hun vader is door onze relatie op de set.”
En wat was het programma waar hij het meest van leerde? Tienerserie My So-Called Life, waarbij hij voor het eerst het gevoel had niet als theaterregisseur te werk te gaan, maar duidelijk de richting van de kijker durfde te sturen. Spelen met perceptie en de camera als onderdeel van het verhaal in plaats van de eentonige beelden.
Uiteindelijk is Downton Abbey het programma waar hij het meeste plezier uit heeft gehaald, vanwege het hele ensemble aan Engelse kwaliteitsacteurs en hun werkethos. Engler sloot vanaf seizoen vijf aan bij de vaste regisseursploeg van deze succesvolle serie. Hij is ook verantwoordelijk voor de regie van de net uitgekomen film. Bevlogen vertelt hij over de hiërarchie en de appeal van het Engelse klassensysteem voor Amerikanen. Het ontzag dat zij hebben voor de eer en trots achter het klassensysteem.
Als voorbeeld van zijn werk aan de film heeft Engler een aantal pagina’s van het script meegenomen. In zijn notities staat onder meer hoe een dronken personage volgens hem verbeeld moet worden, zonder dat het te plat wordt. Maar ook waar rekening mee moet worden gehouden in een dinerscène omdat er etiquette zijn in welke richting je moet praten als de Engelse koningin aan tafel zit, zoals in deze scène het geval blijkt. Engler heeft zelfs uitgedacht waar iedereen dan zou moeten zitten om de scène dan te laten werken, gezien die kijkrichtingen en de dialoog.
Downton Abbey-bedenker Julian Fellows is op dit moment zijn vaste samenwerkingspartner. Samen met hem werkt Engler nu aan een serie voor HBO: TheGuildedAge over het oude New York in de negentiende eeuw en de opkomende nieuwe generatie en het gevecht om de macht dat toen speelde. Een minder beleefde serie, meer masculien, noemt Engler het zelf.
Vanuit het publiek volgen nog een aantal vragen. Bijvoorbeeld hoe het is om een aflevering van een serie te regisseren nu de meeste series niet meer episode-gericht zijn maar juist een langere story line hebben?
Volgens Engler dwingt het vooral tot meer onderlinge samenwerking tussen regisseurs. Wanneer hij op een bepaalde locatie draait, kan het zijn dat hij ook scènes voor een andere aflevering opneemt die hij niet ‘regisseert’, omdat hij er dan toch is. Het gaat tegenwoordig om een meer gedeeld auteurschap.
Een regisseur in het publiek vraagt of Engler tips heeft hoe ze een acteur op een juiste manier haar visie kan uitleggen. Engler geeft aan dat de beste remedie praten is, vooral de acteur een bepaalde mate aan vrijheid bieden. Doe een take waarin de acteur zijn versie kan spelen, om vervolgens uit te leggen waarom of juist wel. Maar heb ook de nederigheid om te zeggen dat je niet weet hoe je kan helpen als hij of zij het anders wil. Soms krijg je niet wat je wil maar is het wel een goed geacteerde take, en dat is ook veel waard.
Meer Masterclass verslagen lezen? Lees hier alle verslagen met onder andere Andy Hill, Lee Smith, ACE en Fiona Crombie.
Tekst: Alexander Zwart
