Juryrapporten Nominaties Gouden Kalveren 2024

De Gouden Kalf nominaties en winnaars in een aantal categorieën worden bepaald door jury's: de Jury Korte Documentaire en de Jury Fictie. De Jury Fictie bepaalt de nominaties en winnaars in de categorieën Beste Dramaserie, Beste Bijrol Dramaserie, Beste Hoofdrol Dramaserie, Beste Korte Film en Beste Hoofdrol.

Juryrapport Korte Documentaire

The Story of Ne Kuko - Festus Toll (productie: DOXY)

Een zintuiglijke ervaring die complexe materie toegankelijk en op geheel eigen wijze weet te behandelen. Door te durven experimenteren met genreconventies en zelfs filmtalen, doet deze alleskunnende maker recht aan de complexiteit van het thema zoals we dat nog niet eerder hebben gezien. Vooruitstrevend in stijl, vorm, inhoud én lef is dit een film die nooit populistisch hoeft te worden om de kijker een scherpe spiegel voor te houden; een prikkelende, spannende, onvergetelijke uitnodiging aan, zo hopen wij, een zo groot mogelijk publiek.

City of Poets - Sara Rajaei (productie: near/by film)

Een bijzonder intelligente film over een onderwerp dat, ondanks haar urgentie, zo vaak van de radar afglijdt. In al haar eenvoud weet de film voortdurend bruggen te slaan tussen een breed scala aan onderwerpen, zonder ooit in te leveren op nuance of complexiteit. Toch is de film nooit alleen intellectueel; door de diepe verbondenheid van de maker behoudt de film altijd een warm kloppend hart dat ontroert en bijblijft. Perfect in stijl, vorm en gebruik van eigen archief is dit een film waar geen speld tussen te krijgen is; persoonlijk, tijdloos, monumentaal.

Kind van de Tijd - Huibert van Wijk (productie: Rinkel Film)

Een aangrijpende, intieme film die het ongemak nooit uit de weg gaat maar tegelijkertijd altijd de pijn van zowel zoon als vader respecteert. Voor deze maker is zijn persoonlijke verbintenis juist een reden om te luisteren en ruimte te bieden, wat ons als kijker ongehinderd toegang geeft tot de complexe emoties van deze levens. Door genuanceerde regie en scherpe montage laat deze film ons tot in de tenen voelen hoe onze aannames over elkaar hele levens anders kunnen tekenen dan bedoeld of gehoopt.

Juryrapporten Fictie

Beste Korte Film

ASTRO - Tim Ewalts (scenario: Tim Ewalts, productie: Room for Film)

Al vanaf het eerste frame schept deze film een volledig geloofwaardige filmwereld, door waanzinnig camerawerk en een onvergetelijke hoofdrol. Net zo schrijnend als humoristisch, maar nooit ten koste van zijn hoofdpersonage, slaagt deze film erin om precies de juiste toon te vinden om je in dit verhaal te doen geloven. Een poëtische werkelijkheid die tegelijkertijd aards en herkenbaar voelt door opvallend trefzekere regie, een prachtig waarachtige performance en een bijzonder dapper eindshot.

Moustache - Idriss Nabil (scenario: Idriss Nabil, productie: Topkapi Films)

Knap geregisseerde film met een groot, warmbloedig hart, die indrukwekkend wordt gedragen op de schouders van twee briljante en heerlijk brutale jonge acteurs. De film navigeert een zwaar onderwerp met liefde en luchtigheid, en met een rafelrandje waarin risico’s worden genomen die menig ander maker zou vermijden. De film is doordrenkt van het talent, en dat spat af van het spelplezier, van het vertrouwen in de gelaagdheid van het verhaal, en van de ontroering die nog lang na de laatste omhelzing resoneert.

Wander to Wonder - - Nina Gantz (scenario: Nina Gantz, Simon Cartwright, Daan Bakker & Stienette Bosklopper, productie: Circe Films)

Een fantastische, verrassende kijkdoos die je laag na laag vol verwondering laat kijken. Schitterend gemaakt, met ongelooflijk veel liefde en originaliteit, is dit een film die je volledig in haar unheimische realiteit onderdompelt en betovert met de emotionele belevingswereld van haar personages. Tegelijkertijd intiem en Shakespeareaans van aard, maakt deze film een verpletterende indruk zonder ooit geforceerd op effect aan te sturen. Het neemt ons mee op een onvoorspelbaar avontuur dat mateloos verwondert en grenzeloos verbaast.

Beste Hoofdrol Korte Film

Sigrid ten Napel - Trauma Porn Club

Omringd door de grootste genre-elementen weet deze actrice altijd de emotionele ontwikkeling van haar personage begrijpelijk en invoelbaar te houden. Ze bewandelt voortdurend een angstaanjagend dunne lijn tussen onschuld en levensgevaar, maar hoe bloederig en grotesk haar uitdagingen ook worden, verliest ze nooit de betrokkenheid van de kijker. Haar spel en charisma tillen de film vaak tot grote hoogten, en ze toont zich een volbloeds scream queen met de intuïtie en intelligentie van een soeverein karakteracteur.

Laura Bakker - Marleen

Als middelpunt van een bewust onopgesmukte film waarin ze geen kant op kan, laat deze actrice zien hoe moeiteloos ze de aandacht weet vast te houden. In een intrigerend spel van oprechtheid en onvoorspelbaarheid navigeert ze door de grootste emoties en de kleinste subtiliteiten om tot een personage te komen dat lang na de aftiteling blijft nazinderen. Aan het eind van de film hebben we haar door en door leren kennen, en hebben we tegelijkertijd geen idee wie ze allemaal zou kunnen zijn.

Evalinde Lammers - NL-Alert

Deze actrice vindt de nuance in het aangezicht van een duivels dilemma, en wordt daarmee het menselijk anker van een bloedstollende film. Binnen een surreëel scenario vindt zij de realistische menselijkheid waar je geen seconde aan twijfelt. De rol had gemakkelijk saai of louter functioneel kunnen zijn, maar de authentieke eigenheid van deze actrice, die altijd ruimte laat voor de humor in zelfs het grootste drama, boeit ontegenzeggelijk tot aan het noodlottige eind.

Juryrapporten Dramaserie

Beste Bijrol Dramaserie

Bilal El-Aoumari in Laura H.

“De jury was erg verrast door deze jonge acteur, die met zijn performance van het scherm spat – ondanks dat zijn rol geen vanzelfsprekende sympathie oproept. Het is een kunst om van een bad guy een mens vol onzekerheden, frustraties en onvermogen te maken, vooral wanneer het personage gebaseerd is op een bestaande, omstreden figuur waar al veel over is gesproken. Hij brengt hem op overtuigende wijze tot leven en laat de jury huiveren door de grillige aard van zijn karakter. Bilal El-Aoumari brengt gevaar en intensiteit in zijn rol, maar weet tegelijkertijd empathie op te wekken door een perspectief te tonen dat voor velen onbekend of moeilijk te bevatten is.”

Malou Gorter in De Joodse Raad

“Met haar intelligente en genuanceerde spel laat deze doorgewinterde actrice opnieuw zien hoe ze moeiteloos transformeert in elk personage dat ze neerzet. In deze rol straalt ze een indrukwekkende combinatie van kracht, kwetsbaarheid en vastberadenheid uit. Haar spel is eigenzinnig en tegelijkertijd subtiel, waarbij de kijker geboeid blijft door de lagen die ze in haar personage legt. Alsof ze het met speels gemak uit haar mouw schudt, weet ze een personage neer te zetten dat even complex als menselijk is. Het gemak waarmee Malou Gorter deze historische figuur vormgeeft, toont haar volledige beheersing van het vak. Elke scène waarin ze verschijnt, brengt diepgang en doet de kijker hunkeren naar meer.”

Stephanie van Eer in DeF*ckulteit

“Deze jonge actrice brengt een sterke 'hier en niet verder'-houding in haar spel. Als fris, goed gecast gezicht in de serie De F*ckulteit draagt ze haar verhaallijn vol trots, ondanks de vernedering die haar personage ondergaat. Scherp en subtiel beweegt ze haar personage strategisch door het plot, waardoor ze in deze nieuwe serie werkelijk uitblinkt. Ook in deze productie komt het maatschappelijke engagement sterk naar voren, wat de acteerprestatie van Stephanie van Eer nog krachtiger maakt in haar bijrol.”

Beste Hoofdrol Dramaserie

Abke Haring in Een van ons

“Deze in filmlandschap relatief onbekende actrice weet op uiterst beklijvende wijze een gelaagd en intrigerend personage vorm te geven. Ze weet de kijker te grijpen door alles wat er buiten de tekst om door haar heen gaat overtuigend over te brengen. Daarbij weet ze van haar personage een zeer geloofwaardige vrouw van vlees en bloed te maken, vol veerkracht en waardigheid, die zo veel verder reikt dan enkel het drama waaraan zij wordt blootgesteld. Dat alles binnen een ogenschijnlijk archetypische vrouwenrol die aan de oppervlakte voornamelijk uit slachtofferschap bestaat. Haar vermogen om de innerlijke strijd van haar personage voelbaar te maken zonder een spoor van melodrama, getuigt van een uitzonderlijk talent. Abke Haring laat met haar vertolking van Inge Schepenaer in Een van ons een onuitwisbare indruk achter.”

Pierre Bokma in De Joodse Raad

“Pierre Bokma levert wederom een meesterlijke prestatie met een waanzinnige tekstbehandeling die hem op het lijf geschreven lijkt. Zijn spel heeft een diepe impact en straalt kwaliteit uit. Hij belichaamt zijn personage met overtuiging, wat het tijdsbeeld van de Tweede Wereldoorlog niet alleen geloofwaardig maakt, maar ook vernieuwend, ondanks dat het thema vaak is behandeld. De acteur weet valse noten volledig te vermijden. De laatste aflevering, met name zijn monoloog, is een hoogtepunt. Met nuance en gevoel geeft Bokma een leerzame invulling aan zijn personage. In plaats van de in oorlogsverhalen gebruikelijke focus op slachtofferschap en heldendom, worden het machtsspel en de onmacht op briljante wijze centraal gesteld, wat zijn personage des te interessanter maakt. Zijn vertolking is grandioos en meeslepend; op een terloopse manier brengt hij een universeel dilemma tot leven dat diep raakt.”

Genelva Lo-Kioen-Shioe-Mourik in De toeslagenaffaire

“Deze actrice staat in haar rol sterk tegenover de andere spelers en weet haar personage overtuigend neer te zetten. Als de 'gewone burger' die verstrikt raakt in een onontkoombaar drama, raakt ze de jury diep. Ze speelt met grote intensiteit de worsteling van een getergd personage dat symbool staat voor de menselijke kant van het toeslagenschandaal. Genelva Lo-Kioen-Shioe-Mourik weet haar moeilijke boog tot een goed einde te brengen en geeft ze de waargebeurde tragedie een krachtig gezicht. De toeslagenaffaire is een complex en schrijnend verhaal, maar hoewel de gruwel der procedurezucht soms verloren gaat in een thrillerachtige verhaallijn doet het spel van Genelva volledig recht aan de pijn en de complexiteit van de situatie. Haar acteerwerk toont op knappe wijze het drama, maakt de serie binge-waardig, en weet de kijker mee te sleuren in een kwaad-tot-erger-verhaal. Genelva maakt met haar overtuigende vertolking de menselijke ramp achter de bureaucratie voelbaar.”

Beste Scenario

De Joodse Raad van Roos Ouwehand en Paul Jan Nelissen

“Het betreft hier een zeer gevoelig onderwerp dat lang onderbelicht is gebleven, waarbij het een prestatie van formaat is dat de onmenselijke dilemma’s waar de personages voor gesteld worden zo invoelbaar worden gemaakt. Het alledaagse van het leven tijdens de bezetting wordt mooi ingebed en de menselijke maat komt goed naar boven. In elke scène voel je de zorgvuldigheid die de schrijvers hier betracht hebben, zonder dat ze de hoofdpersonen beter willen maken dan ze zijn. Het betreft feilbare mensen die zich ieder op zijn manier laat leiden door de wens iets voor diens geplaagde gemeenschap te betekenen. Vanaf de eerste minuut wordt de kijker in het verhaal getrokken en niet meer losgelaten. De beschrijvingen in het script lezen als een intens droevige roman. Ook nieuwe generaties zouden van dit verhaal kennis moeten nemen.”

Een van ons van Willem Bosch

“Geïnspireerd op een waargebeurde moordzaak die Nederland jarenlang in zijn greep heeft gehouden, is dit in de uitwerking toch vooral een fictief verhaal. Schrijver Willem Bosch maakt een moedige keuze door per aflevering van perspectief te wisselen, zodat uiteindelijk het dorp en de gemeenschap waar dit gruwelijke verhaal zich ontvouwt de hoofdrol speelt. Het scenario lijkt met schijnbaar gemak te zijn geschreven en leest als een pageturner zonder dat het geijkte paden bewandelt. In plaats van een klassieke whodunit is ervoor gekozen een verhaal te vertellen over hoe een traumatische gebeurtenis diepe sporen achterlaat in het leven van een kleine gemeenschap en alle verhoudingen verstoort. Het scenario is beeldend geschreven met unieke personages en puntige dialogen.”

Laura H. van Matthijs Bockting en Pieter van den Berg

“Ook dit scenario, wederom gebaseerd op waargebeurde evenementen, gaat over een complexe hoofdpersoon die keuzes maakt die vaak moeilijk invoelbaar zijn. Door de kijker/lezer bewust op het verkeerde been te zetten wordt er een geraffineerd spel gespeeld met de waarheid. Daarbij probeert de productie Laura H. veel dingen tegelijkertijd te zijn: een coming of age story, een familiedrama, een oorlogs- en een courtroomdrama. Begin er maar aan. In verschillende tijdlagen ontvouwt zich een verhaal over een jonge vrouw die hopeloos zoekt naar een plek waar ze zich geliefd en begrepen voelt, maar zichzelf en haar kinderen daardoor dieper de afgrond in helpt. Hoewel we als publiek Laura maar moeilijk kunnen begrijpen, worden haar wanhoop en overlevingsdrang goed invoelbaar gemaakt waardoor je toch blijft meeleven. Knap werk.”

Beste Regie

Michiel van Erp - Een van ons

“Wat deze zesdelige serie onderscheidt in regieopvatting is de antropologische benadering. De regisseur is een nauwkeurige kijker en heeft een bijzonder oog voor detail. De dynamiek van het dorp sijpelt subtiel door in de vormgeving, styling en spelregie van de personages. Deze natuurlijke aanpak voelt nooit geforceerd en versterkt de geloofwaardigheid, waardoor de kijker zich diep verbindt met de personages — zelfs met de moordenaar. Moeiteloos word je meegetrokken in de emotionele gelaagdheid, wat een beklemmende en tegelijkertijd menselijke kijkervaring oplevert.”

Paula van der Oest, Matthijs van Heijningen en Alain de Levita - De Joodse Raad

“Dit vijfdelige werk behandelt een van de meest pijnlijke hoofdstukken uit de Nederlandse geschiedenis: de Joodsche Raad tijdens de Tweede Wereldoorlog. De regie valt op door haar ingetogen, nauwkeurige en subtiele aanpak, waarbij de menselijke maat consequent centraal staat. Deze sterke regiekeuze vergroot de betrokkenheid van de kijker bij het drama van de hoofdpersonages en maakt hun helse dilemma invoelbaar. Het overtuigende spel, in combinatie met het zorgvuldig visualiseren van dit complexe, historische machtsspel en de onmacht van de personages, toont aan dat het team goed op elkaar was ingespeeld en elkaar op de juiste manier versterkte. De serie laat op verfijnde wijze zien hoe de wil tot overleven zowel een kracht als een kwetsbaarheid is — een spanning die in iedere scène voelbaar wordt en de serie zowel menselijk als meeslepend maakt, en aanzet tot nadenken.”

Saskia Diesing, Joosje Duk en Iván López Núñez - Máxima

“De regie is erin geslaagd een breed publiek aan te spreken door een stoutmoedige toon te hanteren die de serie buitengewoon charismatisch, vermakelijk en populair maakt. De serie biedt een intrigerende mix van natuurlijkheid en gepaste overdrijving, waardoor de kijker wordt ondergedompeld in de wereld van het Nederlandse koningshuis, zelfs als je daar niets mee hebt. Het verhaal volgt de reis van Máxima en Willem-Alexander, waarbij ervoor is gekozen om een romantischere en dynamischere versie van het koppel neer te zetten. Het regieteam slaagt er bovendien in de kijker moeiteloos mee te voeren tussen de heerlijke, intense verleidingsscènes van Máxima en Willem-Alexander en de politieke intriges. De keuze voor Delfina Chaves blijkt een schot in de roos. Deze Argentijnse actrice betovert het publiek en vormt het hart van de serie met haar overtuigende acteerprestaties. De chemie tussen haar en Martijn Lakemeier is voelbaar, wat hun liefdesverhaal volledig geloofwaardig maakt.”

Beste Dramaserie

De Joodse Raad

Regie: Paula van der Oest, Matthijs van Heijningen, Alain de Levita (productie: Levitate Film B.V.)
Producenten: Alain de Levita, Paula van der Oest, Mark van Eeuwen, Matthijs van Heijningen

“Met een indrukwekkende 1,4 miljoen kijkers per aflevering is De Joodse Raad uitgegroeid tot een succes binnen het Nederlandse televisielandschap. De makers van deze serie tonen op diep inlevende wijze hoe onze wil om te overleven zowel een kracht is, alsook een zwakte die geëxploiteerd kan worden. Ze confronteren de kijker met een van de meest pijnlijke hoofdstukken uit de Nederlandse geschiedenis en schijnen een licht op oorlog en verzet zoals dat nog niet eerder gedaan is. De productiewaarde en artistieke kwaliteit van de serie onderstrepen het monumentale karakter van het verhaal. Waar producties over de Tweede Wereldoorlog soms anachronistisch aanvoelen, weet De Joodse Raad in alle details een geloofwaardig historisch drama neer te zetten. Dit is een serie die iedereen gezien moet hebben.”

Máxima

Regie: Saskia Diesing, Joosje Duk, Iván López Núñez (productie: Millstreet Films)
Producent: Rachel van Bommel

“De makers van deze serie hebben op onorthodoxe en aanstekelijke wijze een volledig eigen draai gegeven aan de manier waarop we kijken naar misschien wel de twee meest bekende Nederlanders. Máxima betovert, maar stelt tegelijkertijd confronterende vragen over afkomst, liefde en familie. De jury roemt de visuele rijkheid, de onconventionele benadering van het onderwerp, maar meer nog dan dat de onweerstaanbare chemie tussen hoofdrolspelers Delfina Chaves en Martijn Lakemeier. Deze serie is om verliefd op te worden.”

Een van ons

Regie: Michiel van Erp (productie: Pupkin)
Producenten: Pieter Kuijpers, Sander van Meurs

“Deze dramaserie heeft inspiratie geput uit een van de meest beruchte moordzaken in Nederland ooit. We volgen de dertienjarige zoektocht naar de dader van de moord en verkrachting van de 16-jarige Anneke. De makers hebben met veel gevoel een verhaal verteld dat niet gaat over het vinden van de dader, maar over de totale ontwrichting van een hele gemeenschap. Een van ons onderscheidt zich door de grote artistieke kwaliteit en onorthodoxe vertelwijze. In het bijzonder viel de hoogwaardige kwaliteit van het acteerspel en cinematografische benadering op. Dit is een serie die onder de huid gaat zitten en de kijker niet loslaat.”